Societe Anonyme Inc. – Muzeum Duchampa

Katherine_Sophie_Dreier_-_photograph_-_1910

Katherine Dreier w swojej pracowni.

can-stock-photo_csp13108756yło to na początku lat dwudziestych gdy Duchamp osiedlił się na stałe w Nowym Jorku. Tak się złożyło że jego znajoma malarka amerykańska Katherine Dreier właśnie wróciła z długiej podróży po Europie z wielkim postanowieniem otworzenia muzeum sztuki nowoczesnej w Nowym Jorku. Podstawą tego muzeum miała być prywatna kolekcja Dreier no i liczyła rzecz jasna na pomoc Duchampa.

Large_News_180

Duchamp i Dreier w parku

Dreier była wielką idealistką oraz wizjonerką, jej muzeum miało być centrum edukacyjnym, organizacją nastawioną nie na zysk lecz na poważne badania nad sztuką nowoczesną. A zatem umówili się żeby pogadać, jednak Duchamp postanowił zabrać ze sobą Man Raya, amerykańskiego fotografa i reżysera, Duchamp wierzył że jego obecność zneutralizuje zapędy posłannicze i ewangelizacyjne Dreier.

man-ray

Man Ray

To Man Ray wymyślił nazwę tworzącej się organizacji Societe Anonyme (zobaczył te słowa w piśmie francuskim i myślał że odwołują się do jakiejś anonimowej społeczności, podczas gdy chodziło po prostu o spółkę akcyjną. Dreier początkowo chciała nazwać swoje dziecko „The Modern Ark – A Private Museum” ale ku zdziwieniu swoich kolegów przystała chętnie na pomysł Man Raya. Gdy szykowano dokumenty, sekretarka dodała do nazwy organizacji Inc.

brooklyn-museum-exhibit

A zatem organizację nazwano Societe Anonyme, Inc. z charakterystycznie dadaistycznym nadmiarem i przesadą. Każdy z założycieli otrzymał swoje stanowisko,

Duchamp został przewodniczącym, Dreier skarbnikiem a Man Ray sekretarzem. Wynajęli ciąg pokoi na najwyższym piętrze pewnej kamienicy. Duchamp podjął się dozoru nad odnowieniem tej przestrzeni, zlecił wyłożenie ścian białą ceratą i przekształcił duży gabinet w bibliotekę z książkami i periodykami traktującymi o sztuce. Man Ray zrobił oświetlenie i ogromny transparent wywieszony na ulicy.

Societe_Anonyme_catalog

Okładka albumu wystawowego z 1926 roku.

Pierwsza wystawa Societe Anonyme została otwarta 30 kwietnia 1920 roku małym przeglądem sztuki nowoczesnej od Van Gogha do Brancusiego. Bilet wstępu kosztował 25 centów, nie było wielu zwiedzających, lecz Dreier i Duchamp obstawali przy swoim planie otwierania wystaw co 6 tygodni. Przez 20 lat istnienia Societe Anonyme zorganizowało 85 wystaw, których większość traktowała o sztuce awangardowej, Societe zorganizowało po raz pierwszy w Ameryce wystawy Archipenki, Kandinskiego, Klee, Legera, Villona, pomogło spopularyzować twórczość Mondriana i Schwittersa, sponsorowało wystawy objazdowe, wykłady i inne wydarzenia.

f44504

Logo stowarzyszenia – konik szachowy (szachy to wielka pasja Duchampa)

Stowarzyszenie Societe Anonyme uważane jest za pierwsze muzeum poświęcone wyłącznie sztuce nowoczesnej. Mimo sukcesów Duchamp żył zwyczajnie i oszczędnie, jedząc jeden posiłek dziennie w taniej restauracji i pijąc dużo mleka, dopełniając dietę krakersami i batonikami. Zachował niezależność, ograniczając swoje potrzeby do minimum, niewiele rzeczy materialnych, minimalna wygoda i żadnych emocjonalnych więzów, które mogłyby go spętać, swoje życie poświęcił w całości tworzeniu.

Dodaj komentarz